Futbolun
Nazi geçmisi
Z.A.
Bayern
Munich ve Borussia Dortmund gibi futbol tarihinin önemli takimlarinin ünleri
Nazilerle olan iliskileri nedeniyle gölgeleniyor
Yillarca
direndi ama Nazilerle olan yakinligini unutturmak için çaba harcayan Alman Futbol
Federasyonu sonunda arsivlerini tarihçilere açmayi kabul etti. Arastirmacilar
1933'te Naziler tarafindan ele geçirilen federasyonun tarihinin bu en karanlik
dönemini açiga çikarmak üzere çalisiyorlar.
30'lu
yillarin baslarinda Yahudi futbolcular ve klüp baskanlari yavas yavas
uzaklastirilmaya baslandi. Nazi dönemi boyunca 300 Yahudi futbolcu bir sekilde
yok oldu. Kimi süpheli bir biçimde ölü bulundu, kimi toplama
kamplarina
yollandi. Onlara ne olduguna iliskin hiçbir arastirma
yapilmadi.
Hitler futboldan
nefret ederdi ama 1920'lerde çok popularite kazanan bu
sporun
agresif Alman tarzini bir propoganda araci olarak ne kadar iyi yansitabilecegini
hemen sezdi. Futbol meraklilarinin toplandigi sahalarda politik bir potansiyel
gördü. Goebbels bir keresinde söyle yazdi: "Bir maçi kazanmak insanlar
için bir sehri fethetmekten daha önemli". Çok geçmeden futbol
egitimi yari-militer bir kimlik kazandi ve oyuncular yurtdisindaki maçlarda
Nazi selami vermeye zorlandilar. Ayrica Hitler'in dogumgünü gibi bilgileri içeren
testlerden geçirildiler. Bir maç sirasinda Ingiliz takimi bile Almanya'ya saygi
için Nazi selami vermeye zorlandi. Fakat Goebbels'in "zafer"
beklentileri sonuç vermedi. Yenilgi üstüne yenilgi Goebbels'i bütün
uluslararasi maçlari iptal etmeye zorladi. Federasyon, arsivi açmaktaki tereddütünü
savas sirasinda Berlin'deki federasyon merkezinin bombalanmasi sonucu
belgelerin çogunun kaybolmasi bahanesiyle açikliyor. Fakat tarihçiler
federasyonun asil merkezinin bombalanmayan Reichs stadyumunda oldugunu söylüyorlar
ve bütün arsivin yillardir gizli gizli saklandigini iddia ediyorlar.
The
Observer'dan Kate Connolly 2006'da Dünya Kupasi'na ev sahipligi yapmaya
hazirlanan Almanya'nin yurtdisindan çok fazla negatif elestiri almadan
tarihindeki bu kötü dönemi temizlemesi gerektigini yaziyor. Futbol Federasyonu
birkaç hafta önce bütün takimlarina Nazi geçmisleriyle karsilasip yüzlesmelerini
isteyen bir bildiri gönderdi ve tarihçilere gereken her türlü belgenin
verilmesini istedi. Simdi dikkatler Bayern Munich'in geçmisiyle nasil basa çikacagina
çevrilmis durumda. Çünkü çok yakin zamanda takim, Nazilerin sirketler için köle
gibi çalistirdiklari kisilere ödenmesi gereken bir tazminata, kendisi de
Nazilerin bir kurbani oldugu iddiasiyla katilmak istemedi. Takim 1933'ten önce
Munih'in Yahudi futbolcularina kollarini açmis, bu yüzden de adi "Yahudi
Takimi"na çikmisti. Bayern Munich 1920'li ve 1930'lu yillarda Yahudi
baskani Kurt Langdauer sayesinde ligin en iyi takimlarindan biri haline geldi. Langdauer
daha sonra Almanya'dan kaçti ve onun yerine "Ari Alman" biri atandi.
Borussia Dortmund, federasyonun 'temizlenme' çagrisina kendi arsivcisini
bu is için görevlendirerek en olumlu cevabi veren takim oldu. Borussia Dortmund
Nazi dönemi öncesi, sosyalist ve komünist kesimden oyuncu ve taraftarlariyla
diger takimlardan çok farkli degildi. Nazilerden gelen baskiyla 1933'te
sosyalist baskani Egon Pentrup'u görevden alip Nazi Partisi üyesi August
Busse'yi basa geçirmek zorunda kaldi. Borussia da üyeleri arasinda Nazileri destekleyenlerin
de desteklemeyenlerin de oldugunu söyleyen takimlardan. Fakat 1930 yilinda bile
takimin oyuncularinin yüzde sekseni Hitler'in "Stormtrooper / Firtina Savascilari"nin
üyeleriydi.
1933 ve 1945
arasinda sampiyon olan Berlin'in Schalke 04 takimi da tamamen
Nazilerden
kuruluydu.
Simdi
Almanya'nin futbol tarihinin kisir bir döngüye girmis olmasindan
korkuluyor. Örnek
olarak ta Dogu Almanya'nin Stasi polisinin takimi
Dynamo'nun
simdiki sagci daha dogrusu neonazi dazlaklarin takimi haline gelmesi gösteriliyor.
Radikal
Gazetesi Pazar Iki eki, 25 Subat 2001, Sayfa: 17