Elveda yirminci yüzyil...

Ayla Selisik Tamar
 

"Açık Kalple" sütununda bugün "yirminci yüzyilin son yazisi"ni yaziyorum. Garip bir duygu bu..
İnsanoglu ilginçtir.. "Yeniligi"de sever.. "Heyecani"d
a.. "Tartismayi" da..
Özellikle son günlerde yasadigimiz "onca degisiklik" yetmezmis gibi "bayram" ediyoruz "umutlarla" dolup tasarak "yeni bir yüzyila" ve de "yeni bir binyila" giriyoruz diye örnegin..
Ve, arkamizda biraktigimiz onca "heyecan" onca "tarti
sma" yetmezmis gibi, neredeyse kapisiyoruz;
"21.yüzyil ve de 3 bininci asir 2000'in ilk gününde mi baslar, 1 Ocak 2001'de mi?" diye..
Hani Hz.İsa'nin dogumu (0) sayiliyor ya!. "Dogdugu gün 1 yasinda olamayacagina göre 21.yüzyil 2001'de baslar" diye "matem
atiksel" hesap yapanlarla "aksini" savunanlarin uzun "münakasalarina" tanik oluyorum sIk sIk..
Bunca sIkInti, bunca arastirilacak, düsünce üretilecek konu arasinda "merak" bu ya, bende tuttum Londra yapimi "Dünya Güncesi (Vakayiname)" Ingilizce adiyla "Chronicle of the World" ile "20'inci Yüzyil Güncesi"ni karistirdim oturup..
"Dünya Güncesi"nde "ikibininci yilin baslangici" olarak "1 Ocak 1000" tarihi kabul edilmis.. "20'inci yüzyilin baslangiç günü" olarak da "1 Ocak 1900" yaziyor.
Demek oluyor ki "matematiksel veriler" ile "tarihsel kabuller" her zaman birbiriyle örtüsmeyebiliyor.
Üstelik insanoglu, baslangici "karanliklar içinde" geçen bir bin yildan sonra "daha da aydinlik" bir bin yila ulasmanin.. "Kan ve göz yasi içinde" geçmis bir yüzyilin ardindan "baris ve beraberlik umutlari" ile bezedigi "yeni bir yüzyila kavusmanin düsleri" ile avunurken.. Keyif bozmanin alemi var mi Allahaskina?..
Bu kadar "incir çekirdegini dolduramayacak" laftan sonra gene merak ettim "Yirminci Yüzyil Güncesi"nde "1 Ocak 1900" için "hangi basligin" seçildigine baktim. Diyor ki;
"Yeni Yüzyili Büyük Umutlar Selamliyor"...
Evet, bugünkü karsilamamizdaki "beklentiler" ile "hiç bir fark yok" degil mi?.. Insanoglu "yüzyil önce" de, "yüzyil sonra" da hep "umut" etmek, yeni durumlar içinde "güzel seyler düslemek" istiyor.
Oysa "büyük umutlarla selamladigi" 20. yüzyilda dünya o acimasiz "iki büyük dünya savasi," yasamis.. "Bölgesel savaslar" durmamis, tükenmemis.. Yeni yüzyila girerken dün "Bosna -Hersek"te, bugün "Çeçenistan'da "katliam, vahset" hala sürüyor!..
Aslini ararsaniz, Ansiklopedi'nin "1 Ocak 1900 Pazartesi" günü ile ilgili olarak kaydettigi "önemli olay" da çok düsündürücü. Yaziyor ki, "Nijerya Ingiliz hakimiyetine girdi" (!)...
"Teknolojik gelismeyi" ise "2 Ocak" tarihli su olay "sembolize" ediyor "ilk elektrikli omnibus (troleybüs) New York'da servise girdi"..
"Yeni Yüzyili Büyük Umutlar Selamliyor" baslikli makaleyi ise "yüzyilin dogusunu safak vakti ile sembolize" eden bir "resim" süslüyor. Resmin üst kisminda büyük harflerle "Yüzyilin Safagi" ve de alt yazisinda "19. yüzyilin icatlari ile yüzyilin safagina yürüyüs" yazildi..
Elektrik akimindan, lokomotiften, motorlu araca (vb), 19. yüzyilin "önemli icatlarinin" çepeçevre resmedildigi tablonun tam ortasindan iki yanina "kanat
lar" takilmis bir "çarka" bir ayagini koyarak adeta "uçar gibi" adim atmakta olan "güzel bir kadinin silueti" yükseliyor.. Elinde "zafer taki" gibi tuttugu "Yüzyil" yazili bir "mes'ale" ile ve "basinın üstünden" etrafa "isiklar" saçiyor..
Gerçekten de "20
. yüzyila" girerken "yükselen degerler" arasinda en "önemli" yerlerden birini "kadin ve kadinin yücelisi" tutuyordu. Bu resimde "kadin figürü"nün "yüzyila isik saçacak sembol" olarak resmedilmesi bir "rastlanti" degildir.
Nitekim simdilerde de "21. yüzyilin
kadin yüzyili" olacagi iddia ediliyor.. Kimbilir belki pek de olmayacak bir şey değil..
Ama hepsi bir yana.. Önemli olan "yeni yüzyila" insanligin "mutlak barisa" kavusabilmesi "umutlarini" gerçeklesebilmesi.. Teknolojinin "insan mutlulugu" için üretmesi
, kullanilmasi".. Yeni "atom bombalari, hidrojen bombalari, insanlari, halklari topluca yok edecek seytan icatları için" degil..
Bir kez daha "Elveda 20. yüzyil"..
Bütün "felaketleri, acimasizliklari, karanliklari" birlikte "söküp götürmen umutlari"yla..
"Dilekleri"yle..

Yeni Asir Gazetesi 26 Aralik 1999

Öneri, katki ve elestiri

Yakamoz

Ana Sayfa