Escinsel Askin Çevresi

Cagdas dunyanin, her seyin dile dokuldugu, formule edildigi, terimlerle gorunur kilindigi varolus atmosferi escinsellik olgusunu oteye, daha oteye, bizlerden alabildigince iraga itiyor. Bu ic gidiklayici, irkiltici konu, desildikce kendimizi konumladigimiz dunyanin periferisinde soluk bir lekeye donusuyor. Bize belli belirsiz goz kirpan, yabanci bir toz. Escinsellik 'tema'sinin hayatimizin her acik alaninda yerli yersiz dile gelmesi ve bizi hala sasirtmaya, eglendirmeye, yuzumuzu al al etmeye, dudak isirtmaya devam etmesinin nedenini kendimize ragmen biraz belirleyebildigimizde escinsel ask ustune gercekten, baska bir dilde, baska bir kodlama sisteminin isiginda soz uretebiliriz gibi geliyor bana. Bu ugras acikca baska bir dil, bir sentaks ogrenmeyi sart kiliyor. Sinirlari icinde yasadigimiz, cizebildigimiz sinirlarinin elverdigi zenginlikte yasayabildigimiz dilin bir lehcesiyle kavrayamayacagimiz bir dunya soz konusu. Bu noktada escinselligi, toplumsal azinliklarinkinden farkli bir varolus olarak goruyorum. Empatiyle cozumlenebilecek, algilanip ayristirilabilecek, bizimmis gibi kilinarak yakinlik saglanacak bir dunya degil. Escinselligi; escinselligin kistirilmisligini, boguldugu sulari anlamaya calisirken, kendi hayatimizin aynasinda ayni turden bir kistirilmisligin yansisini arama cabasi, escinselligi kendi dunyamizin kayitsiz sartsiz disina kilitlememizi sagliyor. Tasla, sopayla, elektrikle yapmayi reddettigimizi hosgoruyle yapiyoruz. Hayatimizin mesru guvencesi butun sarsilmazligiyla bir kez daha, ustelik bizi uygar ve demokrat bir kisilige yazarak tesis ediliyor. Pekiyi hayatimizin hassas dengesinde baska bir dil ogrenmeye ayirabilecegimiz yer / zaman var mi? Bu katmanlara parcalanmis; bizi ilgilendiren kucuk bir alan ve ilgilendirmeyen koskoca kitalara bolunmus dunyada ister escinsel isterse duzcinsel olalim, bu yabanci dili ogrenmeye yanasacak miyiz? Bu yabanci ulkeyi gercekten merak ediyor muyuz? Yoksa tecessusun salyali cazibesiyle yetinecek miyiz? Bu noktada kendini zorlayan karar, dunyaya yuzumuzu tutus uslubunu belirleyecektir. Cagimizin nimeti el kitaplarindan her konuda yeterince bilgi edinip politik dogru durusumuzu garanti altina alacak, bizi barbarligin dil surcmelerinden koruyacak kadariyla yetindigimiz takdirde, bu durusun bize sundugu dunyanin corakligina da katlanacagiz.

Demem su ki, escinsellik, duzcinsellikten basit bir sapma, o cesitli ruhbilimsel, ruhsuzbilimsel adlandirmalarla oklari yazilmis kavsaktan dostca bir selamla tatli bir kavis yaparak uzaklasan, ama fazla cetrefilli bir guzergah takip etmeyip yine ayni gunese alnini veren bir yol degil. Kavsagi goren bile olmamis. O oklari tarihin, tibbi yanina alarak karanlik bir gecede yazdigini dusunerek baslayamaz miyiz? Yabanci bir dil ogrenme konusunda gosterecegimiz heves, kendi ozerk askimizi da duzcinsel hegemonyanin baskici tarihine tercume ederek var kilma cabamizi bir kere daha gozden gecirme yolunu acacak.

Escinsel bir ask, her ask kadar ozel, her ask kadar biricik, dunyaya tutuldugunda her ask kadar kimsesiz ve bu toplumsal kosullarda biraz daha savascidir. Her ask, goze aldiklarinin toplamidir. Escinsel ask, bu anlamda baslibasina bir goze alma, curet etme hanesine yazilabilir. Bunun disinda asklarimizi yalinkat, toplu olarak gozetlenebilir, bir kac sozcukle hemen anlasilabilir kilmayi amaclayan duzcinselligin hegemonyasi zaten escinsel olalim, duzcinsel olalim, hepimizi kurutmakta degil mi?

Mitoloji, ancak uretildigi dile ve tuketicisinin hayatina tahvil edilebilir. Bizden uzaga itmeye calistigimiz, evcil bir 'oteki'lik yukledigimiz escinsellik de mitlerin bereketli orgutlenme alanlarindan biridir. Mitolojiyle evcillestirilen butun hayat alanlarinda oldugu gibi o mitler, o hayatin sakinlerince de kabul ve itibar gorur. "Escinsel Dahiler" adinda, populer olmaya aday bir kitap ne kadar escinsellerin toplum icindeki varoluslarini mesrulastirmaya katkida bulunsa da; escinseller tarafindan gururla kabul gorse de uzun vadede onlarin hayatini agir bir cendere altina sokacak saldirgan bir yaklasima zemin hazirlar. Escinseller hayatlarini mesrulastirmak icin dahi olacaklar, oyle mi? yok oyle yagma! Escinseller zekidir, duyarlidir, ince ruhlu, becerikli, edepsiz, dengesiz, cokesli, aglak vb.'dir. Escinsellerin artilardan eksileri cikararak ferahlamalari, duzcinsellerin kendi dislarindaki bir dunyayi acimlamanin tadini cikarmalarina kosut bir aymazlik. Gorunurluk mucadelesi veren escinseller bu yuzyillarin urunu mitolojinin bulutu yuzunden ciddi vakit kaybediyor. Dunyanin duzcinsel saglamasinda "Cinselligin Los Koseleri", "Askin Oteki Yuzu" vb. basliklar altinda soze sivanan bu hayata giden butun yollar kesilmis oluyor.

Aydinligi kim gormus? beriki yuzu nereye bakiyor? Oteki diyenler kim? Dunyanin disina itilmekten neden bu denli korkuyoruz? Korkuyorsak escinselleri neden rahat birakamiyoruz? Humanist sosyalistlerin "Insani olan hicbir sey bana yabanci degil" buyuklenmesiyle kendilerini en sevecen, en hosgorulu merci ilan etmelerinde canavarca bir sey gorurken fazla mi ileri gidiyorum? Gorenin gorulen karsisinda iktidari ustune kurulu hiyerarsinin tecavuzu hangi insanligi aydinlatabilir?

Escinsel aska edebiyatin hangi kapisindan girilir? Mann'in Aschenbach'iyla Forster'in Maurice'i ayni tutkuyla mi yazildilar? Proust'la Rimbaud tanisir miydi? Burroughs, Tennesee WIllliams'in dunyasina sigabilir miydi? Stein ile Woolf o mektuplari bir birlerine yazarlar miydi? Gide ile Genet aslinda ayni cagda yasamadilar mi? Sait Faik'in aski Nahid Sirri'nin yazisinda karsiligini bulabilir miydi? Bilge Karasu ile Selim Ileri ayni iklimin askini mi yazdilar? Murathan Mungan kimin akrabasi? Kucuk Iskender hangi escinselligi yaziyor? Yazisinda escinsel aska yer vermis butun yazarlarin dokumu ve incelenmesi, escinselligin ne tur bir duyarlik oldugu konusunda kesin bir sonuca ulasmamizi saglayacak mi? Hayir. Her askin dunyayla ve nesnesiyle iliskilenme bicimindeki biriciklik ustune aydinlaniriz olsa olsa.

Bir erkek, bir erkegi; bir kadin, bir kadini sever. Kuracagimiz ikinci cumle mutlaka politik olacaktir.

Oneri, katki ve elestiri

Yakamoz